اندازه‌گیری قدرت بازاری و کارایی هزینه در صنعت شیر کشور

اندازه‌گیری قدرت بازاری و تعیین ساختار بازار محصولات مختلف، همیشه از مباحث بسیار مهم و اساسی در اقتصاد خرد بوده است زیرا وجود هر نوع ساختاری متفاوت، اعم از رقابتی و غیر رقابتی می-تواند بر میزان تولید و قیمت محصولات مختلف تأثیر به سزایی داشته باشد. در این مطالعه ساختار بازارهای شیر داخلی با استفاده از روش سازمان صنعتی تجربی جدید بررسی شد. داده‌های مطالعه مربوط به دوره‌ زمانی 1393-1380 بوده و از شاخص هرفیندال به عنوان یک متغیر در معادله‌ی حاشیه-ی بازار استفاده شده است. نتایج نشان داد که در طول دوره‌ی مورد مطالعه، قدرت بازاری و اثرکارایی هزینه در تولید شیر در داخل کشور، به ترتیب 92/0 و 44/0- است. در واقع، تولیدکنندگان دارای قدرت بازاری بوده و می‌توانند قیمت‌ها را تحت تاثیر قرار دهند و بنگاه‌های تولیدی دارای کارایی هزینه بوده و ایجاد منفعت می‌کنند. به عبارت دیگر، اثر خالص که از مجموع اثرات قدرت بازاری و کارایی هزینه بدست می‌آید برابر 48/0 بدست آمد که بیان‌گر افزایش قیمت محصول شیر به دلیل وجود قدرت بازاری بالای این محصول است. وجود این قدرت بازاری بالا، موجب افزایش قیمت محصول شیر شده که بر روی مصرف این محصول اثرگذار بوده و کاهش مصرف آن را به دنبال دارد. در نتیجه دولت با با اجرای برخی از سیاست‌ها نظیر پرداخت یارانه به تولیدکنندگان می‌تواند موجب کاهش قیمت شیر شده و مصرف این محصول را در جامعه افزایش دهد.